Yazar Kasa (ÖKC) Fişlerinin Değersizliği
Katma Değer Vergi Genel Uygulama Tebliğinde de bahsedildiği üzere İhracattan ve Kısmi Tevkifattan dolayı KDV iade alacağınız var ise Tebliğ’de de geçen ilgili dosyaları doldurarak iade talep dilekçesi ile birlikte vergi dairelerinden yüklenmiş olduğunuz KDV'yi ya mahsuben yada nakden iade ile birlikte diğer şartlarda yerine getirildiği alma hakkına sahipsiniz.
Bu tablolardan bir tanesi ise İndirilecek Katma Değer Vergisi tablosudur. İlgili dönemde gider harcama alış faturası gibi vesikalara dayandırılacak fatura veya fiş üzerinde ayrıca gösterilmek kaydı ile ödemiş olduğunuz diğer bir ifade ile yüklenmiş olduğunuz KDV'yi indirebilirsiniz.
Yeminli mali müşavirler ve mali müşavirlerin en çok karşılaşmış oldukları husus ise sizin indirim yapmış olduğunuz KDV‘nin indirilecek KDV listelerinde bulunan Yazar kasa fişlerinin (ÖKC) Ödeme Kayıt Edici Cihazların çıkarılması oluyor. Bu durumda tekrar indirilecek KDV’ler hesaplanıyor ,düzeltme beyanları veriliyor devir KDV rakamları değişiyor .Vergi dairesine gidip neden yazar kasa fişlerinin gider yazılamadığı hususunu sorduğunuzda özelge var deyip geçiştiriliyor.
Evet; belki onlarca özelge bulabilirsiniz ama temel dayanağını anlamadıktan sonra vergi kanunlarının uygulanması ve amacının ne olduğunu sorgulamaz isek devamlı ezber cümleler ile hareket ederiz.
VUK 3.Maddenin b bendinde "Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır." denilmiş, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği belirtilmiştir.
Burada kilit kelimenin ‘mahiyet ‘olduğunu düşünüyorum. TDK Ya göre Nitelik ,vasıf ,öz özlük asıl esas manasına gelen mahiyet kelimesi Arapça kökenlidir. Yani vergi doğuran olayın özü ele alınmalıdır. Yapmış olduğumuz giderlerin ticari kazancın idame ettirilmesinde doğrudan illiyet bağı olması gerektiği ve bunun belge ile ispat edilmesi gerekiyor.
Burada şu yanılgıya düşmemek gerekir. ÖKC ile indirilebilecek gider yazmak başka ,fatura ile belgelendirirsen başka.
Bilindiği üzere 213 sayılı VUK’da 232.maddesinde
"birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler;
1 - Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2 - Serbest meslek erbabına;
3 - Kazançları götürü usulde tespit olunan tüccarlara;
4 - Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5 - Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
Öte yandan söz konusu maddenin açıklamasına ilişkin olarak 167 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin yukarıda beş madde halinde sayılan kimselere sattıkları emtia veya yaptıkları işler için satılan emtianın veya yapılan işin bedeli ne olursa olsun fatura vermelerinin emtiayı satın alan veya hizmeti yaptıran bu kimselerin de fatura istemelerinin ve almalarının zorunlu olduğu ve bunlar için perakende satış fişlerinin geçerli olmayacağı belirtilmiştir.
Ancak , mükelleflerin ticari faaliyetlerine ilişkin olarak; işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri gibi) ve bedeli fatura düzenleme mecburiyetini belirleyen Kanuni haddi aşmayan diğer bir anlatımla perakende satış fişi (veya yazar kasa fişi) düzenleme sınırları içinde kalan mal ve hizmet bedelleri için düzenlenen perakende satış veya yazar kasa fişlerinin gider belgesi olarak kabul edilmesi 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257.maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak uygun görülmüştür.
Sonuç olarak ;
Vuk 204 .sıra nolu tebliğden de anlaşılacağı üzere Bakanlığın belirlediği tutarları aşmamak kaydı ile sadece (Kırtasiye Büro Temizlik malzemeleri gibi) yazar kasa fişleri gider kaydedilip KDV indirim konusu yapılabilir. İşverenler veyahut şirket adına hareket eden çalışanların yemek seyahat konaklama market gibi alışverişlerinde yazar kasa fişi değil fatura tevsik etmelerini zorunlu kılmak lazım. Maliye Bakanlığı vergiyi veya tebliği yayınlarken yazar kasa fişini ispat edici bir belge olarak görmüyor .Görmemekte haklı sayılır. Bu durumda işle ilgili olmayan onlarca yazar kasa fişi eşten dosttan toplanıp hem gider kaydedilip hem de KDV indirim konusu yapılabilir.