Konut Fiyatları Düşüyor mu? Kiracıların durumu ne olacak?

Cumhuriyet tarihinin belki de en derin barınma krizini yaşıyoruz.

Her gün Televizyonlarda kiracı ev sahibi kavgalarına tanık oluyoruz. Türkiye’de ortalama her sene 500.000 kadar vatandaş evleniyor, 150.000’e yakın evli çiftlerin boşandığını istatistiklerden biliyoruz.

Ülkemizde yaklaşık son 15 yıldır ekonominin en önemli lokomotifi inşaat sektörüydü.

Aslında her şey pandemi ile başladı.

Pandemi dönemini hatırlayalım. Korku filmi gibi insanların dışarı çıkması yasak belli meslek grupları izinle çıkabiliyor, TV’lerde toplu mezarlar, hastanelerde yatan binlerce virüse yakalanmış insanlar, belirli yaş grubu üstündekilere haftanın belli bir gününde , belirli saatlerde dışarıya çıkma izni veriliyordu.

Pandemi döneminde insanlar bir anda bahçeli evde oturmanın kendilerini daha özgür daha korunaklı olduğunu düşündürdü ki,  villa veya müstakil tipte evlere olan talebi patlattı.

Arkasından ekonomik verilerin gitgide bozulduğuna şahit olduk.

Ayçiçek yağı havlu ve tuvalet kağıtlarında anormal artışlar arkasından temel gıda fiyatları derken enflasyon rakamları toplumu gerdi.

TÜİK verilerine göre Tüfe oranları;

2019 yılında 11,84

2020 yılında 14,60

2021 yılında 36,08

2022 yılında 64,27

2023 yılında 64,77

 Gibi rakamlara ulaştı.

90’lı yılları bilenler sanki film şeridi gibi tekrarını yaşamaya başladı.

Büyük lokma yiyeceksin, büyük söz söylemeyeceksin.

Enflasyonun yüksek olması inşaat girdi fiyatlarını artırdı.

Bunun dışında NAS ekonomisi!

Tansu Çiller aynısını 1995’te yaptı ama o dönemde bu politikadan kısa sürede döndü.

Devamında sabit kur politikasına geçildi.

Bizde mevcut yönetim 2,5 yıl Nas ekonomisini inatla diretti.

Sonuçta ekonominin en temel kuramlarını hayata geçirmenin vakti geldiğini Bakan Şimşek duyurdu.

Ekonomi artık ‘’RASYONEL bir zemine dönmeli’’ dedi.

Çünkü rasyonel olmayan bilimsellikten uzak politika izleniyordu.

Her şeyin fiyatı arttığı gibi konut fiyatları da uçtu.

Konut fiyatları 2022 yılında % 220 gibi artış gösterdi. Anormal artış konut satış adetlerini düşürdü mü?

2019 yılında toplam 1.348.729 adet

2020 yılında toplam 1.499.316 adet

2021 yılında toplam 1.491.856 adet

2022 yılında toplam 1.485.622 adet

2023 yılında toplam 1.225.926 adet

2024 ilk çeyreğinde 355.173 adet

Bunu 2024 yılına yayarsak yaklaşık 1 milyon adet diyebiliriz.

Şu kelimeleri hepimiz sarf ettik.

Ev araba almak artık hayal.

Satış adedinin düşmesi talepte daralma fiyatları düşürür mü?

Evet Kademeli olarak düşürür.

Çünkü bankaların uyguladığı yüksek faiz politikası uzun vadeye yaydığınızda taksitleri ödenmesi çok güç bir duruma sokuyor

Varsayalım 4 milyon TL değerinde bir ev beğendiniz.

1 milyon TL’de peşinatınız var. 3milyon TL banka kredisine 120 ay vadeli olarak başvurdunuz.

Aylık taksit tutarınız 100 bin TL civarında olacaktır.

Karı koca memur öğretmen polis hatta doktor olsanız bile, bu rakamı bu şartlarda ödeyemezsiniz.

İpotekli ev satışı yani,  banka kredili ev satışı nisan ayında Türkiye genelinde sadece 7.071 adet.

Başka bir örnek vereyim, 10 milyon Tl paranız var ve biraz lükse kaçan mutena semtlerden bir ev beğendiniz. Fakat birisi aklınızı çeldi, bankaya gittiniz vadeli mevduata para yatırdınız, aylık getirisi 450-500 bin TL civarında olacaktır. Konut almak yatırım aracı olmaktan çoktan çıktı.

Bu halde kiracıların durumu ne olacak?

Müteahhitler evlerini satmak yerine kiralama yoluna gidebilir. Kira fiyatlarının düşeceğini zannetmeyin. Tam tersine talep olduğu sürece arz da kısıtlı olduğu müddetçe fiyatlar artar.

Şu durumu atlamayalım. Ev satışları azalıyor fakat fiyatlar şu anda stabil.

Hatta duyumlara göre gayrimenkulü bol olan vatandaşlar ortalık sakinleşinceye kadar evlerini kiraya vermiyorlar. Uzun vadede zarar edeceklerini düşünüyorlar.

Talep fazla olmasına rağmen vatandaş mecburen kiralama yoluna gidecek.

İlerleyen zamanda ise yüksek kiralar nedeni ile kirasını ödeyemeyen kiracıları sık sık duyabiliriz. Adliye kapılarında bol bol ev sahipleri tahliye davaları ile uğraşacağı kaçınılmaz bir gerçek olacaktır.