Dönüşüm Bina Tekelinde Değil Tüm Donatı Alanlarında Olmalı
8 Temmuz 2023 tarihinde Bursa Emlak Müşavirleri Odası öncülüğünde Bursa Podyum Park’ta düzenlenen Emlak Sektörü çalıştayına sektörün önde gelen isimleri, sektöre katkıda bulunanlar katıldı. Çalıştay sonunda hazırlanan raporda, genel olarak sektörün sorunlarının nasıl çözümleneceği, hangi kurumlarla işbirliği yapılabileceği, sektöre katkı sağlamak için neler yapılabileceğine ilişkin çözüm yolları sunuldu. Manşet Yorum olarak bizde oradaydık. Bursa Emlak Müşavirleri Esnaf Odası Başkanı Erdal Çelebi Türkiye’nin başlıca gündemleri arasında bulunan kiracı ve ev sahibi sıkıntılarına dair Manşet Yorum ’un sorularını cevapladı.
EKONOMİDE YÜZDE 7 DOĞRUDAN İSTİHDAM
Erdal Çelebi: Yapacağımız çalışmalar hayırlı olsun. Emlak sektörü için önemli bir gündü. 7 tane sivil toplum kuruluşuyla birlikteydik. Uludağ üniversitemizin, il milli eğitim müdürlüğü, tapu kadastro, Bursa AKP Milletvekili Refik Özen’in katılımıyla çalıştay yaptık.
Enflasyondaki ciddi artış ve bununla beraber konuşulan kira artış ve konut fiyat artışları ile anılan bir meslek grubuyuz biz.
En taze habere geri dönüyorum. Dün maalesef tapu alım-satım da harç artışları olduğuna dair bir iddia ortaya atıldı. Tapu alım satımda harç yükselmedi.
Kira artışlarının bir tarafında da gayrimenkul sektörü var. Biz ülkesinin bekasını düşünen bir meslek dalıyız. Ekonominin yüzde 11 ine doğrudan istihdam sağlayan 2018 den sonra dünyada yaşanan hastalıklar ve krizlerle, yüzde 7 ye düşmüş bir sektörün temsilcileriyiz.
40 ÜLKE BURSA’YA YATIRIM YAPMAK İSTİYOR
Bursa'ya hizmet etmek, istihdam sağlamak ve 40 ülkenin talep ettiği, yatırım yapmak istediği bir şehrin dinamik yapılarıyız.
Yaklaşık 65 binin üzerinde ofis, 4000 meslektaş ile hizmet etmeye çalışıyoruz. Görülen o ki habere doğrudan kaynak olan bir sektör var. Vatandaş maalesef fiyatları şişiren emlak sektörü gibi davranıyor. Enflasyon olan bir ülkede yaşıyoruz. Kirayı yüzde 25 sınırında alıp yaşayan ev sahipleri var. Tüm eleştiriler bize lanse edildiği için biz bunlara da göğüs germek zorundayız. Kira kontratı yaptıktan sonra vatandaşla bir daha kontrat yapmıyoruz. İkinci defa bir para almıyoruz.
Biz mülk sahiplerini ve kiracıyı memnun etmeye çalışan bir sektörde maalesef gelinen nokta itibariyle artık cinayetlerin bile yaşandığı bir süreçteyiz.
Bazı gerçekleri konuşmamız gerekiyor. Biz kimsenin savunucusu değiliz. Biz tüketici ile öbür tarafı buluştururken adalet terazisinden hiç bir zaman vazgeçmeyen ve insanlari mutlu etmeye çalışanlarız.
Yazılı ve görsel basında bazı söylemler var. Kanun çok açık oysa. Sizlere doğru bilgi-haber verme gayretindeyim. Bizim duruşumuzda bugünde yarın da bir değişiklik olmayacak. Ülkemiz için her türlü fedakarlığı gösteremeye çalışıyoruz.
ARSA BEDELLERİ İLE UĞRAŞIYORUZ
Konut artışlarıyla ilgili ciddi sıkıntılar var. İstanbul'da 750 bin konut boş deniyor. Kimi kaynaksa 1 milyon diyor. Bununla beraber gelen yabancıların aldığı konutlar var. Konutlar kiracılar tarafından kullanılmaz ise biz bu artışları konuşmaya devam edeceğiz. Sorun konut eksikliği değildir. Enflasyonun arkasına sığınarak fiyat artışı yapmak da adaletli değildir. Talep-arz noktasında bir araya gelmek zorundayız. Konutlar boş kalınca vergi borcu altında eziliyorlar.
Bursa’nın başka sıkıntısı da var. Şehrin iki tarafında da ciddi anlamda sanayileşme var. Sıkışan bir şehrin gazının çıkması lazım. İmar ve uygulamalara bakınca geciken imar uygulamalarından dolayı ciddi rakamlarla karşı karşıya kalmış arsa bedelleri ile uğraşıyoruz. Kamu kuruluşları dahi bunu bilmiyor. Doğrudan yansımayan, bakınca 3+1 in arsa bedeli bir milyon ile 3 milyon arasında değişiyor. Kat karşılığı anlaşmalar da 4 milyon ile 10 milyon arasında değişiyor.
BEYAZ YAKA İKİ KİŞİ BİLE EV ALAMIYOR
Beyaz yaka olan iki kişi borçlanarak dahi ev alamıyor. Parası olan zaten yatırımı yapıyor. Sürdürülebilir bir konut politikası yok. Rasyonel kararlar alma zorunluluğunu var. Konutlara ulaşmak gökyüzündeki yıldızlara ulaşmak gibi. Herkes dertleniyor. Mal sahibi olan belki mutludur ama, satıp yeni eve geçebilmesi için öz sermayesi yoksa borçlanarak bunu yapamaz bile. 2 milyon kredi çekerek alacağınız daire için aylık 68 bin TL çıkmaktadır. Bir haneye 100 bin TL maaş girse bile bu krediyi ödeyemez. Geçmişte bunun hataları da var.
GENÇLER KONUT HAYALİ KURAMIYOR
Bugün üniversitesini bitirmiş askerliğini yapmış bir genç bu hayali kuramıyor. Alacağım konutun fiyatı nedir kredinin faizini nasıl ödeyeceğim diye düşünemez bile. Kalıcı belki bir oran altında değil ama sabit iki yıl sonra yapılacak yatırımın kredisinin karşılığında ne ödeyeceğini bilmesi gerekir. İnen kalkan kampanyalardan bıkmış durumdayız. Uydu kentleri oluşturmadıkça biz hala arsa maliyetleri yüzünden 3 katına çıkan konut fiyatlarını konuşmaya devam edeceğiz. Yüzde 80 inin ulaşamadığı bir pazarı konuşuyoruz.
TOKİ kanalıyla yapılacak konutları konuşacağımız, düşük maliyetli konutlara odaklanmalıyız. Bir fert olarak ulaşacağım konuta acilen uydu kentlerde ulaşılmalı. Dönüşüme sadece bina olarak gidemeyiz. Dönüşüm sosyal de olmalı. Tüm alanlar dönüşmeli. Biz daha otoparkları bile dönüştüremedik.
Beni bu konu bir paydaş olarak derinden üzüyor. Bu şehrin geri dönüşü olmayan bir sıkışıklıkla mücadelesini görüyoruz. Gerçekten tedbirler için teşvikler de bulunmalıyız her türlü fedakarlığa hazırız bu konuda.
ULUDAĞ ÜNİVERSİTE’Sİ İLE PROJELER YAPTIK
Bir bölgede kira yükselirken bunu emlakçılar yapıyor cümlesini kabul etmiyoruz. Sorumluluğu bir mesleğe atmak, sadece gerçeklerden kaçmaktır. Elimizden geleni yapacağız. Mesleki eğitimden geçen bir sektör bu sektör. Meslektaşlarım kendilerini geliştiriyor. Sadece eğitim demiyoruz, öğretime de ciddi yatırımlar yapıyoruz. Çıraklık var. Meslektaşların öğrenim seviyelerini yükseltmeleri için tüm yatırımları yapıyoruz. Biz, insan psikolojisi görüyoruz. Bizler, kan davası haline gelmiş aile problemlerini çözüyoruz, miras davalarında arabuluculuk görevi üstleniyoruz. Emlakçılık mesleğinin itibarlı olduğunu bilmek lazım. Kamuda ve toplumda itibarsızlaştırıldı. Bu üzücü.
Uludağ Üniversitesi ile birlikte pek çok projeyi beraber yaptık. Yaptığımız çalıştaylarda geleceği görüp ona göre planlama yapmamız gerektiğinin altını çiziyoruz. Eylül Ekim gibi Türkiye’de, tüm emlak bölümü akademisyenleri ile gayrimenkul sektörünü masaya yatırmayı planlıyoruz. Uludağ Üniversitesi’nde de bu mesleği bitiren gençlere, mesleği teslim etmenin öneminin altını çizmek istiyoruz.
ALLAH BİZİ ISLAH ETSİN!
Bir başka önemli konu başlığımız, 9 tane gündem maddemiz var bizim. 9 ayrı maddede sorunlar var. Nedir bunlar?
1 - İnsanların en çok mağdur olduğu konu ilanlar. Kamu kuruluşlarından destek alamıyoruz.
2 - 1 milyon ve 500 bine gel gel yapanlar. Tüm topluma sesleniyorum. Uygun fiyata kanıp, sakın kaparo vermeyin. Mağdur olmayın.
3 - Yabancı menşeli şirketler var. Ülkemize gelip şirket kuran yabancılar. Ülke ekonomisine para sokuyor gibi görünse de bizden alıp götürüyorlar. Ben fatura kesemezken onlar yüzde 10 komisyon alarak iş yapıyor.
4 - Detaylı yollardan başka mesleklerden olduğu halde bu işi yapanlar var. Buradan geçinmeyi arzulayan milleti dolandıran bir kesim var. Benim meslektaşım bir hata yapıyorsa onların da yanında durmayacağız. Yanlış insanları piyasadan çekmek zorundayız.
5 - İnsanlara, oğlumu getireceğim diyerek evden atmaya çalışanları da liyakate ve adalete davet ediyorum.
6 - Bir kira bedeli üzerinden eleştirilere de çok üzülüyorum. Biz bu değiliz. Özümüze dönmemiz gerekiyor.
7 - Belediyelerden imarın acilen yapılmasını istiyorum. Gelecek nesillerin hayatları boyunca konut elde edemeyecekleri bu sistem derhal iyileştirilmeli.
8 - Konut fiyatları zaten yükseleceği kadar yükseldi. Enflasyon ile beraber hareket edecek. Ortalama döviz kuruna bakınca Nilüfer’de örneğin, 100 bin dolar civarında konut elde edebileceğimiz süreci geçtik. Dünyada kriz olabilir. Fakat bir tarafta bunu ranta çevirdi. Faiz düştü diye koşmayın, fiyat düştü diye koşmayın. Evini satamayan fiyatını artırıp, vatandaşın parasını alıp hanesine sokmuştur. Milletvekilimiz Refik Özen bizimle çalıştaydaydı. Bizden gidecek görüşleri inşallah değerlendireceklerini umut ediyorum. Bana bu fırsatı verdiğiniz için size de ayrıca teşekkür ederim Sayın Cankaya.
9 - Bazı bölgeler de ciddi anlamda fiyat yukarı giderken bazı yerlerde aşağı iniyor. Bölgesel tercihlerle ilgili süreç yaşıyoruz. Tabii ki yükseliş daha fazla. Sahibinden ilan koyan arkadaşlar maalesef ki emlakçı arkadaşların verdiği fiyatları beğenmediği için, bölgelerde rakamı yukarı çıkarıyor. Biz bunları konuşup tartışacak bir toplum değildik. Allah bizi ıslah etsin.
Yabancı yatırımcının ülkeye girmesi ciddi anlamda belli ülkelerin mülk edilmesine fırsat Verdi. Yatırım tarafında sorun yok. Ama vatandaşlık için kullanılan konutlar hayalet konut statüsüne giriyor. Bu konutların kullanıma açılmasını sağlamak lazım. Bugün vekilimizle konuştuk bunları. Ülkemizin; konutu, tarlası, toprağı, bağı, bahçesi, gayri menkulü, cinsi ne olursa olsun bir varlığı yabancıya satılsın gönül ister mi. Ama yeni dünya düzeni bu şekilde işliyor.
Bursa'da; yatırımcının eline geçen, bankadan hacizli olan, vb. alacak verecek konusundan uzayan mahkemelerden ötürü, bağımsız 100 bine yakın hayalet konut var.
YATIRIMCI ARAÇ PİYASASINA YÖNELDİ, FİYATLAR DÜŞECEK
Konut kredisi durduğu anda yatırımcı araçlara koşmaya başladı. Kapalı otoparklarda sıfır araçlar var. Yol boylarında sıfır araçlar duruyor. Ama ihtiyacınız olup gidip almak istediğiniz de sıfır araç yok. Gayrimenkule yetişemeyen, araca koştu. 15-20 gün sonra herhalde Türkiye piyasasında araç fiyatları aşagi iniyor diye haber yapacaksınız. Önceki bolluk dönemi olmayacak. Benim görüşüm bu yönde…
İhbar Hattı
0544 562 0862
